Konsultacje dietetyczne i psychodietetyczne on-line.

teobrominie..

Teobromina zawarta w kakao jest alkaloidem i podobnie jak teina i kofeina może nasilać somatyczne reakcje lękowe u chorujących na nerwicę. Taka ciekawostka.

A w tym artykule przedstawię Ci 10 innych produktów uznawanych za „ZDROWE”, których nie możesz spożywać, jeśli dotyczą Cię określone schorzenia lub dolegliwości.

 

 

1. Kasza jaglana.

Ten superfood ma zastosowanie jako pokarm wspomagający detoksykację organizmu.

Kasza jaglana jest źródłem węglowodanów, białka oraz błonnika. Jest chętnie wybierana jako składnik zarówno lekkich, słodkich posiłków (także deserów), jak również dań wytrawnych. Możesz spożywać ją w bardzo ograniczonych ilościach, jeżeli masz cukrzycę lub dotyczy Cię insulinooporność. Kasza ta odznacza się bowiem wysokim indeksem glikemicznym oscylującym wokół 70 [1]. Oznacza to, że po jej spożyciu poziom glukozy gwałtownie wzrasta, a następnie spada, co może prowadzić do hipoglikemii, czyli niedocukrzenia. Wahania poziomu glukozy zwiększają ryzyko powikłań cukrzycowych, a w przypadku insulinooporności – zwiększają ryzyko cukrzycy typu II.

Ponadto kasza jaglana jest lekka tylko z nazwy. W rzeczywistości wysoka zawartość błonnika wyklucza ją z produktów zalecanych w przypadku diety łatwostrawnej. Oznacza to, że kasza jaglana nie nadaje się do spożycia dla osób, którym zalecono lekką dietę nie obciążającą układu pokarmowego.

 

 

2. Szpinak.

Już wiemy, że to mit dietetyczny, że szpinak zawiera bardzo dużo żelaza. Naprawdę szpinak zawiera około 2,7 mg żelaza w 100g produktu [2]. Dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek dla kobiet od 19 do 50 roku życia wynosi 18 mg, zaś dla mężczyzn 10 mg [3].
Szpinak jest jednak doskonałym źródłem folianów, które są szczególnie cenne dla kobiet w pierwszym trymestrze ciąży lub planujących ciążę. Foliany zawarte w szpinaku (w ilości około 200 mikrogramów na 100 g produktu [4]), są także doskonałym rozwiązaniem na uzupełnienie poziomu kwasu foliowego u chorych na anemię makrocytarną, czyli spowodowaną niedoborem witaminy B9 (kwasu foliowego). Niemniej jednak szpinak jest także źródłem szczawianów, dlatego jest przeciwwskazany u osób z rozpoznaną dną moczanową oraz kamicą nerkową szczawianową. Jeżeli chorujesz na dnę moczanową lub kamicę szczawianową, szczawiany zawarte w szpinaku mogą odkładać się w Twoim organizmie. Powoduje to zaostrzenie stanu zapalnego oraz objawów klinicznych, takich jak ból czy obrzęki.

 

3. Czekolada gorzka.

Słyszałaś na pewno, że czekolada gorzka to świetne źródło magnezu, potasu oraz polifenoli chroniących organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. To wszystko prawda, jednak czekolada gorzka ma działanie zapierające i dlatego jest przeciwwskazana w diecie bogatoresztkowej, zalecanej osobom cierpiącym na zaparcia. Czekolada gorzka jest również źle tolerowana przez osoby cierpiące na zaburzenia psychosomatyczne o podłożu lękowym. Ze względu na wysoką zawartość kakao i znajdującej się w nim teobrominy, czekolada gorzka może uruchomić kaskadę objawów somatycznych na tle lękowym, takich jak np. przyspieszenie akcji serca, hiperwentylacja, czy też atak paniki. Z podobnych względów osoby te powinny unikać kawy, przynajmniej do czasu wyrównania stanu psychosomatycznego. Teobromina i kofeina wzmacniają somatyczną reakcję lękową.

 

Moja mama śmiała się ze mnie, gdy mając już ataki somatyczne na tle nerwicowym, twierdziłam, że nie mogę pić kakao. Mama uważała, że przesadzam oraz argumentowała, że przecież nawet dzieci piją kakao i nic im nie jest. Przestała się śmiać, gdy przeczytała o teobrominie, która jest alkaloidem nasilającym objawy somatyczne u osób z nerwicami wegetatywnymi.

Tutaj przeczytasz o tym jak pokonać nerwicę i odzyskać równowagę.

 

 

 

 

4. Banan 

Ten popularny owoc jest częstym i chętnie stosowanym przez dietetyków składnikiem diety łatwostrawnej, ponieważ jest łagodny dla układu pokarmowego ze względu na niską zawartość błonnika, a ponadto bardzo ładnie komponuje się z fermentowanymi produktami mlecznymi. Banan jest również chętnie wybierany przez sportowców ze względu na wysoką zawartość węglowodanów łatwoprzyswajalnych. Jednak banany nie powinny być spożywane przez osoby cierpiące na niewydolność nerek, ponieważ zawierają dużą ilość potasu (około 420 mg/100 g owocu). Nie jest to najwyższa ilość potasu, jaką możemy spotkać w produktach spożywczych. Więcej potasu od bananów ma chociażby awokado, szpinak, woda kokosowa, czy koncentrat pomidorowy [5]. Niemniej jednak w przebiegu chorób nerek z współwystępującą niewydolnością, nadmiar potasu nie może być sprawnie usuwany z organizmu i tym samym obciąża układ krążenia, spowalniając pracę mięśnia sercowego. Nadmiar potasu we krwi może spowodować nawet migotanie komór serca.  Niewydolność nerek mierzy się zaś takimi parametrami, jak np.: e-gfr, kreatynina, czy mocznik. 

 

5. Makaron pełnoziarnisty. 

Produkty pełnoziarniste cieszą się szczególnym uznaniem osób dbających o udział w swojej diecie węglowodanów złożonych. Szczególnie osoby z cukrzycą i insulinoopornością odczują pozytywne skutki spożywania tych węglowodanów, ponieważ powodują one powolny wzrost poziomu glukozy we krwi, a także zapewniają względnie stały jej poziom przez dłuższy czas. Co zyskujesz? Ograniczenie incydentów wahania glikemii (poziomu cukru we krwi) wpływa pozytywnie na wyrównanie cukrzycy oraz obniża ryzyko powikłań cukrzycowych, takich jak np. nefropatia, retinopatia czy rozwój stopy cukrzycowej. Stały poziom glukozy wpływa pozytywnie również na Twój nastrój, nawet jeśli nie jesteś cukrzykiem. 

Makaron pełnoziarnisty to dobry wybór również dla osób, dla których ważna jest wysoka zawartość błonnika w diecie np. osoby z atonią jelit. Z tego samego względu  ten typ makaronu nie jest polecany w schorzeniach, w których zalecono dietę łatwostrawną, np. w okresie pooperacyjnym (szczególnie, gdy operacje chirurgiczne dotyczą układu pokarmowego). Produkty wysokobłonnikowe nie są także zalecane po zatruciu bakterią salmonelli, aż do czasu, gdy układ pokarmowy powróci do pełnej sprawności. 

 

6. Chude, fermentowane produkty mleczne.

Są superfoodem, ponieważ są źródłem probiotyków. Probiotyki to mikroorganizmy zasiedlające nasze jelito. Są one ważnym elementem naszego układu odpornościowego. Jednak nie możesz spożywać produktów mlecznych, jeżeli występuje u Ciebie nadmierne wydzielanie śluzu, co ma miejsce na przykład w mukowiscydozie. Również w chorobach autoimmunologicznych spożywanie produktów mlecznych jest mocno dyskusyjne, z uwagi na alergizującą kazeinę i inne białka mleka krowiego. Składniki te mogą zaostrzać stan zapalny w organizmie. W chorobach autoimmunologicznych układ odpornościowy wytwarza przeciwciała przeciwko własnym tkankom, a reakcja ta  wyzwalana jest przez cząsteczki obcych białek – w tym właśnie kazeiny lub innych białek mleka krowiego. Produkty mleczne są również przeciwwskazane w przypadku stwierdzonej nietolerancji laktozy, spowodowanej niedoborem lub brakiem laktazy. Produkty bez laktozy są w takich przypadkach doskonałym rozwiązaniem, o ile nie występują inne przeciwwskazania do spożywania produktów mlecznych.

Badania immunologiczne – testy na nietolerancje pokarmowe, wykazują nietolerancje na białka mleka krowiego, w tym na kazeinę. W przypadku uzyskania pozytywnego wyniku należy zastosować dietę eliminacyjną, czyli zrezygnować z konkretnego alergenu, na który stwierdzono nietolerancję i powracać do niego stopniowo po około pół roku. Wówczas można powtórzyć badania. 

 

Jeśli interesują Cię naturalne dietetyczne sposoby na podkręcenie Twojej odporności, tutaj znajdziesz wszystkie niezbędne informacje.

 

7. Daktyle.

Daktyle to wspaniałe źródło szybko dostępnej energii pochodzącej z cukrów prostych, szczególnie docenianych dla sportowców. Jednak wystrzegaj się tych słodkich owoców, jeśli chorujesz na cukrzycę, insulinooporność lub Twój poziom glukozy plasuje się około 100 mg/dl. W takich przypadkach optymalnym dla Ciebie sposobem odżywiania jest dieta oparta z ograniczeniem węglowodanów łatwoprzyswajalnych oraz oparta na niskim indeksie glikemicznym. 

 

 

8. Papryka. 

To warzywo należące do rodziny psiankowatych jest świetnym źródłem witaminy C, jednak ze względu na twardą skórkę, należy ono do warzyw ciężkostrawnych, przeciwwskazanych w świeżej postaci w chorobach układu pokarmowego. W takich chorobach, a także po zabiegach oraz w okresie rekonwalescencji po operacjach chirurgicznych stosuje się dietę łatwostrawną. Papryka zaś jest warzywem przeciwwskazanym w tej diecie. Warzywo jednak można piec, zapiekać, gotować i po obróbce termicznej np. miksować. Podpieczona papryka pozbawiona skórki może być składnikiem łagodnych past, sałatek lub być spożywana jako samodzielna przystawka. Papryka po obróbce termicznej, pozbawiona skórki oraz rozdrobiona, jest zupełnie inaczej tolerowana przez układ trawienny i może być użyta do skomponowania posiłku nawet dla osoby, której zaleca się dietę lekkostrawną. 

 

9. Ogórek.

Świetnie gasi pragnienie i zawiera cenne sole mineralne. Jest doskonałym orzeźwiającym składnikiem sałatek i surówek. Jednak mało kto wie, że ogórek jest warzywem niezalecanym w diecie łatwostrawnej. Za to w ramach diety bogatoresztkowej, stosowanej w zaparciach oraz atonii jelit, ogórek jest cennym składnikiem posiłków wpływających pobudzająco na perystaltykę jelit. 

 

10. Agrest i rabarbar.

Te bogate w witaminę C owoce są niekorzystne dla osób chorujących na dnę moczanową oraz kamicę szczawianową. Ze względu na wysoką zawartość związków szczawianowych, mogą przyczynić się do ataku podagry, czyli zaostrzenia dny moczanowej. Spożywanie owoców i warzyw bogatych w związki szczawianowe może spowodować również zaostrzenie objawów kamicy szczawianowej oraz pogorszenie stanu zdrowia z powodu odkładania się szczawianów w nerkach. 

 

Patrycja Pietrzycka – Dietetyk lic.

Jeżeli interesuje Cię indywidualna konsultacja dietetyczna/psychodietetyczna ze mną, napisz do mnie za pomocą strony Jagodowa Dolina na facebooku lub zadzwoń pod nr. tel. 785-319-450. 

 

 

Źródła:

1. GI Database [Internet]. [cytowane 20.05.2021r.]. Dostępne na: https://www.glycemicindex.com/foodSearch.php    
2. https://anemiacentral.com/spinach-for-iron/
3. Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, pod redakcją Mirosława Jarosza, Ewy Rychlik, Katarzyny Stoś, Jadwigi Charzewskiej. Tabela 22. Normy na składniki mineralne. 
4. Kwas foliowy – występowanie i znaczenie Ewa Cieślik, Anna Kościej, Małopolskie Centrum Monitoringu i Atestacji Żywności, Wydział Technologii Żywności, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, © Problemy Higieny i Epidemiologii 2012, 93(1): 1-7.
5. 15 Foods That Pack More Potassium Than a Banana (healthline.com)